Fermin ez zen eguzkitik eguzkira lan egiten zuen baserritar horietakoa; patxadaz hartzen zituen gauzak, ondo lo eginda jaiki, gosaldu, eta dotore prestatu eta gero hasten zen lanean. Iristen zen arte, lehertu gabe; “Bihar ere izango da zeregina”. Langile zuria zen, esku finekoa, eta ezaugarri honek liskar eta ikusiezin bat baino gehiago sortu zizkion.
Hileta egunean, bi apaizek eman zioten azken agurra elizkizunean. Lepo beteta zegoen bitan banatzen den eliza, emakumeak alde batera eta gizonak bestera, nahiz eta jainkoaren hitzak beste batzuk izan. Bi apaizek Ferminen izana goraipatu besterik ez zuten egin, zein gizon umil eta ona zen, langile eta eskuzabal, adiskide eta prestu. Zeruko atea irekita zuela eta Jainkoak esker onez onartuko zuela bere baitan.
Elizkizuna amaitzean, eliza atarira irten, eta ahaide gertukoenek, hilkutxa bizkarrean hartuta, gupidagabeko aldapa baten gora igo zuten kanposanturaino han lur emateko. Hura bai kalbario bidea! Aldapa eta beroa! Geldialdiak eginez igo zuten gorpua, astiro eta nekez.
Elizatarian geratu ginen askorekin egoteko parada izan nuen, horrelakoetan bakarrik elkartzen baikara aspaldi honetan; eliza barruan entzun ez nituenak entzun nituen kanpoan: batek zera esan zidan: “Berak merezi baino jende gehiago etorri dek hiletara…” Beste batek, berriz: “Hori dotore joango huan orain ere kajan!”.
Taldetxotik taldetxora ibili nintzen jendea agurtzen, eta beste bati honako hau entzun nion: “Ez dek lanean lehertu!” Eta ondokoak erantzun: “Hilda gero ere lanak ematen dizkik!”. Kanposatura begira.
Argi dago, elizkizuna eman zuten bi apaizek ez zutela oso ondo ezagutzen gure etxekonekoa, edo bestela, oso desberdin jokatzen zuela Ferminek eliza barruan eta kanpoan. Zalantza sortu zait.