Egunerokoa ohi baino hankaz gorago jartzen denean

Maddi Zaldua 2020ko api. 2a, 16:39
Argazkia: Mabel Pedreira

Autismoaz Kontzientziatzeko Munduko Eguna da gaur, apirilaren 2a. Horrela, garapenaren trastornoa duen herritar baten familiaren testigantzak bildu ditu Txintxarri aldizkariak. Eguneroko errutina "ezinbestekoa" duen senidearen itxialdiak eragindako egoera nolakoa izaten ari den azaldu dute, besteak beste

Javierrek hiru urte zituenean iritsi zen diagnostikoa: Autismoaren espektroko nahasmendua (AEN). Hamazazpi urte pasa dira orduz geroztik, eta gaurdaino, errutinak markatutako egunerokoan bizitzera ohitu da Javier. Asko laguntzen dio bere zereginak zehaztuta izateak; urduritasuna eta antsietatea kontrolatzeko ezinbesteko tresna baitira berarentzat. Bizi ditugun garai hauetan, ordea, etxean geratzeko aginduak herritar guztion egunerokoa hankaz gora jarri badu, zeresanik ez Javierrena. Eten egin da bere egunerokoa ere, eta berak ezin du gertatzen ari dena ulertu. 

Ez dira aste errazak izaten ari Rebollo Pedreira familiarentzat. Itxialdiaren lehenengo aste eta erdira "ondo" moldatu zen semea, baina orduz geroztik, geroz eta zailagoa zaio egunerokoa. "Hasierako egunei, neguko edozein egun bailiran, ondo eutsi zien Javierrek, baina geroz eta zailagoa zaio egoera", azaldu du bere aita Patxi Rebollok.

Egunerokoa, orain artekoaren antzekoena egiten saiatzen ari dira orain, eta horretarako, errutina bat zehaztu dute. Goizean jaiki, gosaldu eta errutinako jolasekin aritzeko tartea hartzen du Javierrek. Musika entzutea ere asko gustatzen zaio, eta horretarako ere bere tarteak hartzen dituela azaldu du bere aitak. Hori bai, egoerak hala behartuta, ohiko egunetan baino "eskuzabalagoak" izaten ari direla ere aitortu dute gurasoek: "Itxialdiak sortzen dion urduritasuna eta oldarkortasuna areagotu ez dadin, normalean baino eskuzabalagoak izaten ari gara".  

Espainiako Gobernuak emandako aginduari jarraiki, minutu eskaseko irteerak ere egiten dituzte kalera, tarteka; hori bai,  betiere kutsatzea ekiditeko neurri guztiak hartuta. Michelingo kirolgune ondoan bizi dira, eta etxeko ataritik futbol zelaian dagoen ate pareraino iritsita hartzen dute berriro ere etxerako bidea. Baina egoeraren berezko mugak nahikoak ez, eta herritarrek jarritako zenbait oztoporekin egin dute topo egunotan. Besteak beste, etxean sartzeko garrasiak entzun behar izan dituztela jakinarazi dute, baina ez hori bakarrik, semearekin kalera irtetean bizitako beste  egoera "gogaikarrietako bat" ere kontatu du aitak: "Laser argi batekin jarraitu gintuzten. Jasangaitza zen egoera eta etxera itzuli behar izan nuen semearekin". Argi azaldu dute Javierren gurasoek: "Gu ez gara nahi dugulako irteten kalera, gure semearen egunerokoa eramangarriago egiteko baizik".

Egiteko asko oraindik

Autismoaren gaiak aurrerapausoak eman baditu ere, oraindik "egiteko asko" dagoela uste dute Javierren guraso Mabel eta Patxik. "Jendeak ez ditu gure seme alaben jokatzeko moduak ulertzen eta azalpena ugari ematera behartuta sentitzen gara askotan". Azken urtean bizitzea tokatu zaien beste egoera baten berri ere eman dute. Javierren ezgaitasuna lortzeko prozesua, hain zuzen. "Hamalau hilabeteko prozesu zaila bat izan da". Tramiteak horrela eskatzen duelako, epaitegietan ibili behar izan dira, eta horrek, familiari eragindako kostu ekonomikoa ere handia izan dela nabarmendu dute. Horregatik, eskaera bat luzatzera ere animatu dira: "erraztu ditzatela prozesu horiek guztiak". 

Dena den, esker hitzak ez dituzte alde batera utzi nahi izan. Horrela, herriko elkarte eta zenbait pertsona ekarri dituzte gogora. Alde batetik Jalgune elkartea. Javierrek bi urte daramatza elkartean parte hartzen eta "oso pozik" agertu dira gurasoak. "Izugarrizko lana egiten dute bertako begiraleek, oso pozik gaude". Bestalde, Porrotx pailazoari ere esker hitzak helarazi nahi izan dizkiote, izan ere, "asko hunkitu" du familia, pailazoak gaurko egunaren harira grabatutako bideo batek.